Kamienica położona w obrębie starego miasta w Toruniu, przy ul. Łaziennej 22, widnieje w ewidencji gruntu na działce pod nr 42.
Kamienica została wpisana do rejestru zabytków pod hasłem :
Kamienica (data decyzji: 10.10.1929, 01.09.1970) Nr. Rejestru A/ 257/1-2
Oficyna wraz z działką nr 42 (obręb 16) (data decyzji: 10.09.1997) Nr. Rej. A/ 695
Patrycjuszowska, gotycka kamienica z XIV w. zyskała w wyniku przebudów w XVI i XVII w. dodatkowe, barokowe elementy wystroju.
Kamienica trójosiowa, z fasadą gotycką do drugiego piętra, z malowidłami geometrycznymi nad oknami i w blendach, po przebudowie zachowano szczyt barokowy.
Inwentaryzacją objęte zostały dwie kondygnacje kamienicy: piwnica z zachowanym hypocaustum oraz pierwsze piętro tzw. wysoka sień.
Wnętrze tworzy wysoka na dwie kondygnacje sień, którą wieńczy strop belkowo-deskowany z bogatą polichromią (XVIIw).
Ściany boczne ceglane, w których znajdują się obszerne biało tynkowane gotyckie wnęki, obok mniejsze wnęki służące prawdopodobnie jako szafy. Ceglane ściany pomalowano w szaro-ceglane pasy odpowiadające warstwom cegieł.
W sieni głównej znajduje się antresola, na którą prowadzą zabiegowe drewniane schody(XVIIIw) z antresoli można wejść na wyższe kondygnacje.
Z antresoli przechodząc w głąb kamienicy napotykamy dwa pomieszczenia z pierwszego przechodzi się do wąskiej kaplicy.
Pod pierwszym piętrem kamienicy znajduje się piwnica z zachowanym średniowiecznym hypocaustum.
RYS HISTORYCZNY
W 1233 roku Wielki Mistrz zakonu krzyżackiego wydał przywilej lokacyjny dla miasta Torunia. Wyznaczony w nim obszar, wobec szybkiego napływu osadników, wkrótce okazał się niewystarczający. Już w 1264 roku lokowano w pobliżu „nowe” miasto. Odtąd, przez dwa stulecia, funkcjonowały obok siebie dwa niezależne organizmy miejskie, z własnymi władzami, osobnymi rynkami i kościołami farnymi. Stare Miasto było ośrodkiem handlowym, Nowe Miasto – rzemieślniczym.
Toruń był członkiem Hanzy, miał prawo bicia własnej monety, należał do najbogatszych miast polskich. Był jedną z ważniejszych twierdz Rzeczypospolitej, ośrodkiem kulturalnym i artystycznym. Odgrywał też znaczną rolę w ruchach religijnych czasu reformacji.
Kompleks historycznych domów mieszczańskich i patrycjuszowskich w Toruniu jest unikatowy zarówno w skali kraju, jak i Europy, jest jednym z najlepiej zachowanych i odzwierciedlających dawne, średniowieczne miasto. Toruń, jako wielkie hanzeatyckie miasto kupieckie, wykształcił kilka typów kamienic, których wielkość i wewnętrzny układ przestrzenny uzależniony był od ich funkcji.
W Toruniu kamienice już od 2. poł. XIII w. wznoszone były w cegle, co stało się powszechne w XIV w. Były to budynki gotyckie, przeważnie o 3 lub 4 osiach okiennych i 3-4 kondygnacjach, a także znacznie większe, 2-traktowe, zwrócone szczytami do ulicy, o wysokich dachach, pokrytych czerwoną dachówką.
Typowymi elementami toruńskich kamienic średniowiecznych były: w trakcie przednim parteru niezwykle funkcjonalna tzw. wysoka (wielka) sień sięgająca dwóch kondygnacji z charakterystycznymi jej częściami: izby tylnego traktu (każdego piętra), kantorka kupieckiego, magazynowe wyższe piętra.
W XV w. w wysokich sieniach powszechnie dobudowywano nadwieszane galerie i izdebki (w rodzaju antresoli), które funkcjonowały aż do XIX w., kiedy kamienice mieszczańskie zaczęto destrukcyjnie przekształcać w czynszowe, wielorodzinne.
Kamienice średniowieczne łączyły w Toruniu funkcje domu mieszkalnego i spichrza (czyli charakterystycznego dla miast hanzeatyckich typu kamienicy kupieckiej tzw. domu-składu).
W 1999 roku kamienica przy ul. Łaziennej 22 otrzymała tytuł Obiekt Roku w kategorii rewaloryzacja i adaptacja budynków zabytkowych.
(Obiekt Roku – taką nazwę nosi najbardziej prestiżowa nagroda architektoniczna przyznawana przez Prezydent Miasta Torunia. Celem konkursu „Obiekt Roku”, organizowanego od 1994 r., jest promowanie architektury i stworzenie forum dla jej prezentacji.)
STAN ZACHOWANIA BUDYNKU
Jest to jedna z najlepiej zachowanych gotyckich kamienic patrycjuszowskich w Polsce i Europie środkowej, zbudowana w XIV w.
Modernizowana w XVII w. (m.in. barokowy szczyt) oraz w XIX-XX w.
Jedna z nielicznych średniowiecznych kamienic w Polsce z bardzo bogatym zdobnictwem fasady i pomieszczeń wnętrz, w których znajdują się bogate średniowieczne profilowane i polichromowane stropy, polichromie ścienne i stropowe począwszy od gotyckich po klasycystyczne.
Wewnątrz układ typowy dla toruńskiej kamienicy patrycjuszowskiej.
Całość wnętrza zachowała swój oryginalny podział i układ z charakterystyczną średniowieczną wysoką sienią ze wszystkimi swoimi elementami, podwieszoną galerią (antresolą), pomieszczeniami reprezentacyjnymi traktu tylnego na 1. piętrze, oficynami.
W piwnicach zachowało się hypocaustum – piec, z którego gorącym powietrzem ogrzewano wyższe kondygnacje.